Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş: Stratejik Kaybın Nedenleri ve Çözüm Önerileri

Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu durumun son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini belirtti. Yücel, üretimdeki bu düşüşün kabul edilemez olduğunu vurguladı. Dünya altın fiyatlarının zirvede olduğu bir dönemde, Türkiye’nin üretimde gerilemesi, potansiyelinin yeterince değerlendirilemediğini gösteriyor.

Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397-611 milyar dolar arasında değiştiğini ifade etti. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini belirtti. Yücel, iyi bir planlamayla 100 ton altın üretmenin mümkün olduğunu dile getirdi.

Altın İhtiyacının Karşılanması ve İthalatın Ekonomik Yükü

Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğunu belirten Yücel, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiğini ifade etti. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda kalıyor. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık bir fatura çıkarıyor.

Yücel, altın ithalatına dayalı bir ekonominin sürdürülemez olduğunu vurguladı. Cari açığın büyümesine neden olan bu tabloyu değiştirmek için yerli üretimin artırılması gerektiğini belirtti. Merkez Bankası’nın verilerine göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatı önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolara ulaştı.

Bürokratik Engeller ve Yatırım Ortamı

Altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığını kaydeden Yücel, girişimcilerin uzun ve karmaşık izin süreçleriyle boğuştuğunu ifade etti. Bu süreçlerin yatırımcıların cesaretini kırdığını belirtti. Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olmaktan çıkacak.

Yücel, yatırım ortamını iyileştirecek somut adımlar atılması gerektiğini vurguladı. Aksi takdirde, yerli altın üretimindeki düşüş devam edecektir. Yücel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 100 ton altın üretimi hedefinin hayal olmadığını belirtti ve bu hedefin gerçekleştirilmesi için büyük bir gayret gösterildiğini ifade etti.

İthalata Dayalı Modelin Sürdürülemezliği

Yücel, altın ithalatına dayalı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu belirtti. Eğer üretim artırılmazsa, dışa bağımlı bir ekonomi içinde kaybolmaya devam edilecektir. Bu potansiyelin değerlendirilmesi durumunda cari açığın azaltılabileceğini ve milyarlarca dolarlık kaynağın eğitim, sağlık ve altyapı gibi alanlara aktarılabileceğini ifade etti.

Sonuç olarak, Türkiye’nin altın üretimindeki düşüş, sadece ekonomik değil, stratejik bir kayıp olarak değerlendirilmektedir. Yatırım ortamının iyileştirilmesi ve yerli üretimin artırılması, Türkiye’nin altın potansiyelini değerlendirmesi açısından kritik öneme sahiptir.